Krasnodar oʻlkasi
| |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Mamlakat | Rossiya | ||||||
Markazi | Krasnodar | ||||||
Maydoni
|
Rossiyada 41-o'rinda
| ||||||
Aholisi
|
Rossiyada 3-o'rinda
5 281 164 kishi
| ||||||
YaIM
|
Rossiyada 7 o'rinda | ||||||
Federal okrug | Janubiy | ||||||
Iqtisodiy tumani | Simoliy-Kavkaz | ||||||
Gubernatori | Aleksandr Nikolayevich Tkachev | ||||||
RF sub'ektining kodi | 23, 93, 123 | ||||||
Vaqt mintaqasi | MSK (UTC+4) |
Krasnodar oʻlkasi - (ruscha: Краснода́рский край) Rossiya Federatsiyasi tarkibida. Rossiya Yevropa qismining janubida joylashgan. Shimoliy Kavkaz iqtisodiy rayoniga kiradi. 1937-yil 13-sentabrda tashkil etilgan. Maydoni 760 ming km². Aholisi 5074,8 ming kishi (1998), asosan, ruslar, shuningdek, ukrain, belorus, arman va boshqa yashaydi. Shaharliklar 54%. 38 maʼmuriy tuman, 26 sha\ar, 23 shaharcha mavjud. Markazi — Krasnodar shahri Qora dengiz va Azov dengiziga tutash. Krasnodar oʻlkasi Kavkazning gʻarbida joylashgan. Yer yuzasining shimoliy qismi tekislik, janubiy — togʻlik (Katta Kavkaz togʻlari bilan band). Foydali qazilmalari: neft, tabiiy gaz, temir rudasi, kinovar, qurilish materiallari, mineral va issiq buloqlar, davolash balchiqlari (Matsesta, Goryachiy Klyuch v b.). Iqlimi tekislikda moʻʼtadil, Qora dengiz sohilida subtropik iqlim, togʻlarda balandlik iqlim mintaqalari mavjud. Tekislikda yanvarning oʻrtacha temperaturasi —4° dan Qora dengiz soqilida 5° gacha, iyulniki 22—24°. Yiliga Sochi shahri atrofida 400 mm dan Krasvaya Polyava shaharchasida 3200 mm gacha yogʻin toʻshadi. Tuprogʻi tekislikda, asosan, qoratuproq. Kuban daryosi etaqlarida allyuvial tuproqlar, Qora dengiz sohillari boʻylab sariq tuproqlar tarqalgan. Oʻlka hududining 22% oʻrmon. Asosiy daryosi — Kuban. Mayda koʻl koʻp. Kavkaz qoʻriqxonasi, Sochi milliy parki bor. Oziq-ovqat (meva-sabzavot konserva, yogʻmoy, shakarqand, sut, goʻsht va boshqalar), mashinasozlik va metallsozlik (priborlar, stanoklar, kompressorlar, qishloq xoʻjaligi mashinalari va boshqalar), yoqilgʻi (neft qazib olinadi va qayta ishlanadi), kimyo va neft kimyosi, yengil, yogʻochsozlik, sement sanoati korxonalari bor.
Rossiyaning muhim qishloq xoʻjaligi rayoni. Krasnodar oʻlkasining yetakchi tarmogʻi — dehqonchilik. Bugʻdoy, sholi, makkajoʻxori, kungaboqar, qand lavlagi, tamaki, efir moyli ekinlar ekiladi. Sabzavotchilik va polizchilik, mevachilik va tokchilik bilan shugʻullaniladi. Qora dengiz sohilida choy, sitrus mevalar ekiladi. Chorvachiligi goʻsht va sut yetishtirishga ixtisoslashgan. Qoramol, choʻchqa, qoʻy va echki boqiladi. Parrandachilik, baliqchilik, darrandachilik yoʻlga qoʻyilgan. Oʻlka hududini temir yoʻl kesib oʻtgan. Dengiz portlari: Novorossiysk, Tuapse va boshqa Kuban daryosida kema qatvaydi. Krasnodar oʻlkasida Sochi, Anapa, Gelenjik, Yeysk, Goryachiy Klyuch kurortlari, Tuapse kurort zovasi joylashgan.[1]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |